De nefaste gevolgen van de communautarisering van het onderwijs

Sinds 1989 zijn de drie gemeenschappen (de Vlaamse, Franse en Duitse) in ons land bevoegd voor onderwijs. De communautarisering van het onderwijs vormde de hoofdmenu van de derde staatshervorming die in 1988 onder leiding van Jean-Luc Dehaene tot stand kwam. Het sluitstuk van deze staatshervorming is de bijzondere financieringswet van 16 januari 1989. Hij regelt de overdracht van de federale middelen (vanuit de personenbelasting en de BTW) naar de drie gewesten en de twee grote gemeenschappen en bepaalt in hoge mate de financiering van het Vlaams en het Franstalig onderwijs. De Duitse gemeenschap en dus het Duitstalige onderwijs worden via een gewone wet gefinancierd. We beperken ons in dit artikel tot het Vlaams en Franstalig onderwijs. Welke balans kunnen we maken na 20 jaar communautarisering van het onderwijs? Heeft de communautarisering de dalende trend van het globaal onderwijsbudget – in verhouding tot het BBP - na de zware besparingen van de jaren ’80 kunnen stoppen? Hoe komt het dat het Franstalig onderwijs vandaag per leerling over beduidend minder middelen beschikt dan het Vlaams onderwijs?

“Nieuw schooljaar kost gezin 773 euro”

Volgens een onderzoek van OIVO (Onderzoeks- en Informatiecentrum van de Verbruikersorganisaties) schatten de Belgische gezinnen in dat ze ongeveer 773 euro op tafel moeten...

Waarom is het Vlaams onderwijs beter gefinancierd dan het Franstalig onderwijs?

Het onderwijs is in ons land sinds de staatshervorming van 1988-89 een bevoegdheid van de Gemeenschappen. De Gemeenschappen krijgen hun middelen hoofdzakelijk via voorafnames op federale belastingsontvangsten, met name de BTW en de personenbelasting. Aangezien onderwijs méér dan 75% vertegenwoordigt in de begroting van de Gemeenschappen, bepalen de federale dotaties naar de Gemeenschappen in hoge mate het budget voor het Vlaams en het Franstalig onderwijs.

Kleinere klassen hebben een positief effect op het slagen op school

De meeste leerkrachten zijn ervan overtuigd dat hun leerlingen beter werken in niet al te volle klassen. Een te kleine klas, minder dan 10 leerlingen bv. , heeft weliswaar ook haar nadelen: soms te weinig respons vanuit de leerlingen en te weinig uitwisseling tussen de leerlingen. Maar in een klas met méér dan 25 leerlingen wordt het meestal erg moeilijk om te werken.

Besparingen boven en in de klassen

In het Vlaams onderwijs wordt in 2010 72 miljoen Euro en in 2011 142 miljoen Euro bespaard. Gaat het hier om besparingen “boven de klassen en niet in de klassen”, zoals minister Pascal Smet beweerde? Dat klinkt weinig geloofwaardig. In vakbondsmiddens hoort men dat er (minstens) 1000 jobs verloren gaan, voormalig onderwijsminister Marleen Vanderpoorten spreekt over 1500 jobs.

Wat kost de school?

Het Hoger Instituut voor de Arbeid in Leuven HIVA) berekende reeds meermaals hoeveel een jaar onderwijs de ouders kost. De jongste cijfers dateren van...

215 miljoen besparingen via aanwendingspercentage

Vlaanderen werd in 1989 bevoegd voor zijn onderwijs. We zijn nu 20 jaar later en we moeten vaststellen dat de Vlaamse scholen op dit ogenblik nog steeds niet over dezelfde basisomkadering beschikken als die waarover zij beschikten op de vooravond van de overheveling van de onderwijsbevoegdheid van federaal niveau naar gemeenschapsniveau.

PETITIE voor respect Pact van New York

Op initiatief van de studentenorganisaties VVS (Vereniging Vlaamse Studenten) en FEF (Fédération des Etudiants Francophones) werd een petitie gestart om het hoger onderwijs in...

Inhaaloperatie scholenbouw loopt vertraging op

Eind 2006 keurde het Vlaams Parlement een decreet goed om via publiek-private samenwerking extra geld - een miljard euro - voor nieuwe schoolgebouwen te...

Met hervorming van Frank Vandenbroucke zullen leerlingenkenmerken een rol spelen in het toekennen van...

Op 15 juni 2007 ontvouwde minister Frank Vandenbroucke in een discussienota zijn plannen voor een nieuw financieringssysteem van het leerplichtonderwijs. De minister verwacht tegen eind september het advies van de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) en tegen eind 2007 de goedkeuring door de Vlaamse regering. De eerste korf van maatregelen zou dan na goedkeuring in het Vlaams Parlement vanaf 1 september 2008 in voege treden.

Lid worden van Ovds. Een abonnement op “De democratische School”.

We nodigen je uit om je te abonneren op "De democratische school", het driemaandelijks tijdschrift van de Oproep voor een democratische school (Ovds). Je kan ook lid worden van Ovds (Oproep voor een democratische school), een organisatie van leerkrachten en van studenten uit de lerarenopleidingen.