Scandinavische landen

In “Klasse” (september 2013) verscheen een reportage van een studiebezoek van vier Vlaamse leerkrachten aan onderwijsinstellingen in Finland. Onder de nogal provocerende titel: “Finland: punten geven bij wet verboden” geven de betrokken Vlaamse leerkrachten een globaal positief beeld van het Fins onderwijs. Het artikel lokte heel wat reacties uit. Hieronder volgen enkele persoonlijke notities van Ludo Merckx, een onderwijzer met een lange staat van dienst, o.a. in "De Buurt", een Gentse basisschool van FOPEM (Federatie open en pluralistische emancipatorische methodescholen) met als kenmerk "projectonderwijs". Hij maakt enkele vergelijkingen met zijn eigen klaspraktijk.

In het boek “De miljonairstaks en zeven andere briljante ideeën om de samenleving te veranderen” (1) nemen Mie Branders en Michaël Verbauwhede (2) het onderwijsluik voor hun rekening. Zij komen op voor een "onderwijs voor handen, hoofd en hart". Mie Branders is gemeenteraadslid in Antwerpen, Michaël Verbauwhede zetelt in het Brussels Parlement, beiden namens de PVDA.

In een eerste artikel over het PISA-onderzoek 2003 hebben we aangetoond wat intussen genoegzaam bekend is: de onderwijssystemen in ons land, zowel het Nederlandstalig als het Franstalig, hebben het trieste voorrecht tot de meest ongelijke van de leden van de OESO te behoren. Tijd nu om deze vaststelling te overstijgen en er de redenen van te ontleden. Ook daar biedt het PISA-onderzoek een zeer verhelderende overvloed aan statistisch materiaal. Dit artikel wil enkele karakteristieken van het Belgisch onderwijs vergelijken met het Finse.

Het onderwijsparadijs van Europa. Zo wordt Finland genoemd. Finse lagereschoolleerlingen hebben van alle Europese landen het minste uren les en het minste huiswerk. Toch scoren ze het beste op internationaal PISA-onderzoek. Hoe ze dat flikken? Met gemotiveerde leraren, grote speelplaatsen en veel knuffels. Zonder punten.

Paul Robert is principal (directeur) van het collège Nelson Mandela in Clarensac (Frankrijk).Hij schreef een boek over het Fins onderwijssysteem: “La Finlande. Un modèle éducatif pour la France ? Les secrets de la réussite”. Hieronder volgt zijn uiteenzetting op een studiedag van Ovds in maart 2013.

De educatieve systemen van de noordelijke landen hebben lange tijd, en terecht, tot voorbeeld gediend op het vlak van sociale gelijkheid. In de eerste...

Luk Dewulf en Inge Wagemakers maakten een documentaire over migratie en onderwijs. EXIT CONCENTRATIE duurt 1 uur en werd reeds uitgezonden op AVS (regionale tv-zender) en de digitale zender Stories. Het Belgische onderwijssysteem, dat uitblinkt in ongelijkheid tussen leerlingen, wordt vergeleken met Finland waar topprestaties en gelijkheid succesvol samengaan.

Op 12 november 2012 was het tv-programma "Tegenlicht" van de Nederlandse VPRO gewijd aan het Fins onderwijs. Finland werd in de uitzending geprezen als het beste onderwijssysteem in Europa. In het programma werd gefocust op de lerarenopleiding.

Bij internationaal vergelijkend onderzoek, zoals de Pisa-onderzoeken van 2000 en 2003, scoort het Fins onderwijs zeer goed. Het combineert een hoog gemiddeld niveau met beperkte sociale ongelijkheid tussen de scholen en de leerlingen. Tijdens de “10 uren voor de democratische school” in november 2005 was er een werkwinkel over onderwijs in Finland. De twee sprekers waren Leen Leemans, die voor het tijdschrift Klasse van het departement onderwijs, in Finland een conferentie over het Finse onderwijs bijwoonde, en Ella Desmedt, verbonden aan het Hoger Instituut van de Arbeid van de KUL, die een stapel literatuur over het Finse onderwijs doornam en van daaruit de context van de Finse onderwijs duidde. Nadien volgde nog een interessante gedachtenwisseling.

Het Finse onderwijs is een voorbeeld voor de hele wereld: het is helemaal gratis en heeft een gemeenschappelijk lessenpakket voor iedereen tot 16 jaar....