In haar Septemberverklaring had de Vlaamse regering aangekondigd dat er in 2015 30 miljoen euro moest worden bespaard op de loonmassa in het secundair onderwijs. Op 24 april maakte Minister Hilde Crevits bekend hoe ze deze besparingen wil doorvoeren.

Het Vlaams regeerakkoord wil de extra werkingsmiddelen voor basis- en secundaire scholen met kansarme en allochtone leerlingen afschaffen en uitsmeren over alle scholen. De minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) wilde wel eerst een evaluatie. Het Rekenhof en de KU Leuven zijn nu met die evaluatie klaar. Het rapport van het Rekenhof over de extra werkingsmiddelen werd op 19 juni in De Standaard publiek gemaakt en gaf meteen al de aanzet tot ideologisch getouwtrek.Afschaffen die winkel! Wij stellen resoluut: behouden en uitbreiden! En tegelijk de scholen sensibiliseren en bij de aanwending ondersteunen zodat die middelen hun doel wel degelijk bereiken.

De toenemende dodentol aan de buitenmuren van Fort Europa schokt de publieke opinie diep. Dichter des Vaderlands Charles Ducal heeft het in dit drieluik niet over mensensmokkelaars, maar richt de lamp op onze beschaving. Recht op migratie is een fundamenteel mensenrecht. In theorie. Elke verdronkene – horen we het? – is een schreeuw om minder eigenbelang en meer geweten.

Op donderdag 4 juni zond Koppen de reportage ‘De verdeelde klas’ uit. ‘Hoe diep zit racisme anno 2015 nog ingebakken in ons denken?’ was de vraag die ze zogenaamd wilden beantwoorden. Ze zetten een experiment op met schoolkinderen. ‘Het experiment toont een ontluisterend beeld van onze moderne maatschappij’, zo wordt de reportage op www.deredactie.be becommentarieerd. Wij wilden dieper graven dan deze sensatie. We brengen daarom eerst de reactie van twee professoren sociale psychologie van de UGent vlak na de reportage (in Knack-online, op 6 juni). De professoren Sociale Psychologie Alain Van Hiel en Arne Roets (UGent) reageren in Knack-online op de reportage en het stof dat ze doet opwaaien. Wij hebben bezwaar tegen de eigenlijke oefening zelf, zo schrijven ze, en dit wordt wel bijzonder pertinent wanneer we naar de talloze reacties op de sociale media kijken. De boodschap daar is duidelijk ‘Deze oefening zou moeten verplicht worden in iedere klas’. We laten hen verder zelf aan het woord.

Onderstaand artikel werd ettelijke jaren geleden geschreven door Charles Ducal als reactie op een opiniestuk van oud-inspecteur Hugo de Jonghe ('Kennis op maat van de leerling') in De Standaard van 5 december 2006 (1). De oud-inspecteur pleitte ervoor de selectie van kennisinhouden afhankelijk te maken van de noden van de leerling in een specifiek leerproces en die kennis zo taakgericht mogelijk over te brengen. Kennis in dienst van de vaardigheidstraining dus. De leerling moet goed leren lezen, schrijven, spreken en luisteren. Geen onnodige ballast, geen overbodige weetjes. Nederlands als service-vak. Competentie-leren. Hieronder het wederwoord van Charles Ducal, sinds 37 jaar leraar Nederlands in de derde graad ASO.

De Vlaamse regering bespaart in het onderwijs zowel op de werkingsmiddelen als op de loonmassa. In het basisonderwijs wordt 2,3 procent bespaard op de werkingsmiddelen en in het secundair onderwijs 4,5 procent. Deze besparingen treffen alle scholen. Naast deze algemene besparingen is er in het dossier van de werkingsmiddelen nog een ander onheilspellend aspect. Vandaag wordt een deel van de werkingsmiddelen in het basis- en het secundair onderwijs toegekend volgens sociale leerlingenkenmerken. Scholen met relatief veel kansarme leerlingen krijgen dan méér werkingsmiddelen per leerling. Het Vlaams regeerakkoord voorziet de schrapping van deze sociale criteria bij de toekenning van dit deel van de werkingsmiddelen.Dat zou neerkomen op een herverdeling van arm naar rijk. In dit artikel berekenen we hoeveel werkingsmiddelen de secundaire scholen dan verliezen of winnen.

Vandaag wordt een deel van de werkingsmiddelen in het basis- en het secundair onderwijs toegekend volgens sociale leerlingenkenmerken. Scholen met relatief veel kansarme leerlingen krijgen dan méér werkingsmiddelen per leerling. Het Vlaams regeerakkoord voorziet de schrapping van deze sociale criteria bij de toekenning van de werkingsmiddelen.Dat zou neerkomen op een herverdeling van arm naar rijk. Hiertegen is er veel protest gerezen.

Op dinsdag 3 maart 2015 bezocht Vlaams minister van onderwijs Hilde Crevits de school IMS Sint-Agnes in Borgerhout. Ze was er op uitnodiging van de directie, die meer wilde weten over de plannen van de minister in verband met de gelijkekansen- of GOK-middelen (1). IMS Sint-Agnes telt van alle Vlaamse secundaire scholen relatief het meest leerlingen die beantwoorden aan de sociale criteria voor extra werkingsmiddelen.De school krijgt jaarlijks tot 150.000 euro extra middelen in het kader van het gelijkekansenonderwijs.

In het boek “De miljonairstaks en zeven andere briljante ideeën om de samenleving te veranderen” (1) nemen Mie Branders en Michaël Verbauwhede (2) het onderwijsluik voor hun rekening. Zij komen op voor een "onderwijs voor handen, hoofd en hart". Mie Branders is gemeenteraadslid in Antwerpen, Michaël Verbauwhede zetelt in het Brussels Parlement, beiden namens de PVDA.

We publiceren hieronder het volledig dossier “Intelligentie, kennis, pedagogie …. . Theorie en praktijk met elkaar verzoenen” dat Nico Hirtt schreef voor “De democratische school” (nr. 60, december 2014).

Ik las op mijn beurt de 15 bladzijden van het hoofdstuk 5 van 'Onderwijs voor handen, hoofd en hart’ uit het boek ‘De miljonairstaks en zeven andere briljante ideeën om de samenleving te veranderen’ [Peter Mertens (red.),De miljonairstaks en zeven andere briljante ideeën om de samenleving te veranderen, EPO, Berchem, 2015. Hieronder vertrek ik van enkele indrukken. Daarna vul ik mijn reflecties over deze bevlogen tekst telkens aan met eigen ervaringen en ideeën voor een onderwijs van de 21ste eeuw dat het verschil maakt voor alle kinderen en dat er evenzeer maatschappelijk toe doet.

Toen de Koreaans-Amerikaanse econoom Ha-Joon Chang verleden jaar zijn boek ‘Economie: de gebruiksaanwijzing’ kwam voorstellen, schreef Lode Vanoost een recensie voor "De wereld Morgen". Het boek is voor elke leraar economie – en bij uitbreiding voor elke leraar – een aanrader. Laten we ophouden met aan de toekomstige generaties economie voor te spiegelen als een politiek neutrale wetenschap die waardenvrij kan zijn en waar niet aan te tornen valt. En de reële economie waarin we leven als een bovennatuurlijke orde die niet door mensen zou zijn gemaakt. Want als de huidige reële economie door mensen zo is opgezet dat ze maximale privéwinsten voortbrengt voor een kleine minderheid, kan ze door mensen ook worden herdacht zodat ze functioneert om de noden te lenigen van alle mensen zonder onderscheid. Hieronder publiceren we de recensie van Lode Vanoost.

Op zaterdag 27 juni (10u - 15u) organiseert Ovds opnieuw een vormingsdag voor haar leden. Deze vorming richt zich op de eerste plaats op de leden die actief zijn in de regionale groepen maar elk lid is van harte welkom. De doelstelling van de dag is doorheen vorming en discussie beter in staat te zijn om de standpunten van Ovds met kennis van zaken en met overtuiging te verdedigen. Het thema van deze vormingsdag is de relatie tussen het onderwijs en de bedrijfswereld.

De uitputting van de fossiele energievoorraden en de verandering van het klimaat: twee uitdagingen waarmee de generaties die nu op de schoolbanken zitten, zeker zullen geconfronteerd worden. Maar wat weten onze leerlingen op het einde van het leerplichtonderwijs over deze twee cruciale thema’s ? Om hierop een antwoord te vinden organiseert Ovds (Oproep voor een democratische school) een grote enquête. Om deze enquête te laten slagen, hebben we de medewerking nodig van honderden leraars en directeurs van het secundair onderwijs.