Europa

In een eerste artikel over het PISA-onderzoek 2003 hebben we aangetoond wat intussen genoegzaam bekend is: de onderwijssystemen in ons land, zowel het Nederlandstalig als het Franstalig, hebben het trieste voorrecht tot de meest ongelijke van de leden van de OESO te behoren. Tijd nu om deze vaststelling te overstijgen en er de redenen van te ontleden. Ook daar biedt het PISA-onderzoek een zeer verhelderende overvloed aan statistisch materiaal. Dit artikel wil enkele karakteristieken van het Belgisch onderwijs vergelijken met het Finse.

Over de hele Duitse Bondsrepubliek ging van 15 tot 19 juni de reeds lang geplande nationale onderwijsstaking door. Scholieren, studenten, leerkrachten, hogeschooldocenten en universiteitsprofessoren namen eraan deel.

Een vergelijkende studie [[Nico Hirtt, Impact de la liberté de choix sur l'égalité des systèmes éducatifs ouest-européens, september 2007. Zie www.ecoledemocratique.org]] over de Europese onderwijssystemen brengt het bewijs dat de hervormingen die door de regering van Nicolas Sarkozy worden aangekondigd - versoepeling van de schoolkaart en opheffing van het eenheidscollege - zullen leiden tot een catastrofale vergroting van de sociale tegenstellingen in het Frans onderwijs.

In het novembernummer van "Klasse", het tijdschrift van het Vlaamse ministerie voor onderwijs dat bij alle leerkrachten in de bus komt, heeft het departement onderwijs met steun van de Europese commissie een advertentie van vier bladzijden over de Europese onderwijspolitiek geplaatst. "De Top van Lissabon van maart 2000 was een heel belangrijke Top. Daar beslisten de regeringsleiders dat Europa tegen 2010 de meest dynamische en competitieve, op kennis gebaseerde economie van de wereld moet zijn. Onderwijs en vorming kregen in dit plaatje een belangrijke rol toebedeeld. (...) Om de meest dynamische kenniseconomie te worden, moet er op verschillende terreinen actie worden ondernomen. De Europese onderwijsministers zijn overeengekomen om gemeenschappelijke uitdagingen naar voren te schuiven. Deze gemeenschappelijke uitdagingen zijn 13 doelstellingen geworden", stelt de advertentietekst.

Heel wat onderzoeken op het gebied van onderwijseconomie hebben geprobeerd na te gaan in welke mate “tracking” (het opsplitsen van leerlingen in hiërarchische onderwijsvormen...

Je kan er moeilijk naast kijken: de nota rond de hervorming van het secundair onderwijs puilt uit van de “competenties”. Minister Smet kiest resoluut voor “competentie-ontwikkelend onderwijs”. Sleutelcompetenties, persoonlijke competenties, sociale competenties, beroepscompetenties, wetenschappelijke competenties … De oriënteringsnota “Mensen doen schitteren” is in hoge mate schatplichtig aan de documenten van de Europese Unie over “competenties”. De lijst van “sleutelcompetenties voor een leven lang leren” die de Europese Commissie eind 2006 opstelde, wordt in bijlage overgenomen, de niveaudescriptoren van de Vlaamse kwalificatiestructuur, geënt op het Europees kwali-ficatiekader (EQF) eveneens. “We maken deze keuze niet alleen omwille van sociale en economische motieven, maar ook en vooral vanuit ontwikkelingspsychologische en onderwijskundige argumenten”, schrijft de minister. In de documenten van de Europese Commissie rijmt “competenties” nochtans op competitiviteit van de ondernemingen.

Volgens sommigen evolueren we naar een "kenniseconomie" waar (bijna) allen intellectuelen zullen zijn. In 2012 schreef de Europese Unie in een rapport: "De vraag...

Het onderwerp leek dood en begraven. Na de gekte van de jaren 1997-2000 was de “numerieke competenties”–hersenspoeling ietwat geluwd. Maar daar gaan we weer....

Vliegtuig- en busladingen onderwijstoeristen (inspecteurs, directeurs, experten, leraren, ministers, met in hun zog de journalisten) zijn de laatste jaren naar Finland afgereisd om daar met eigen ogen het “wonder” van het Finse onderwijs te gaan aanschouwen. Scholen zonder wedijver tussen leerlingen en tussen scholen, zonder inspecteurs, zonder overzitten, zonder cijfers in de eerste jaren van het basisonderwijs, maar die uit alle vergelijkende PISA-onderzoeken steevast als de best presterende ter wereld naar voor komen ? Ondenkbaar voor neo- en sociaal-liberalen. Maar welke lessen kunnen socialisten trekken nu Vlaanderen een zoveelste onderwijshervorming tegemoet gaat?

Het imago van de Duitse scholier is allerbelabberdst. De Jip en Janneke-taal van de sensatiekrant Bild Zeitung is vaak al te hoog gegrepen voor...