Onderwijs quasi-markt

Onderwijs is een mensenrecht. Het Verdrag inzake de Rechten van het Kind legt dit universeel vast. In de Europese Unie (EU) kan men er...

Hoe meer het onderwijs is georganiseerd op een liberale basis, als een quasi-markt, hoe meer segregatie en ongelijkheid van resultaten er is. Dat is...

Sinds een vijftiental jaar streven de geïndustrialiseerde landen ernaar de opdrachten, de structuren en de programma's van hun onderwijssystemen op één lijn te krijgen. De kennisinhouden, die de dragers zijn van gemeenschappelijke cultuur en toelaten de wereld te begrijpen, moeten stapvoets wijken voor vaardigheden die moeten instaan voor de “inzetbaarheid” en de aanpassingsmogelijkheid van de toekomstige werknemers of verbruikers. De gecentraliseerde opvoedingssystemen, die gezorgd hadden voor de massificatie van de jaren '50 tot '70, worden gaandeweg opgegeven ten gunste van netwerken van autonome instellingen, die van elkaar verschillen en mekaar intens beconcurreren. In het hoger onderwijs of het beroepsonderwijs worden nationale diploma's verdrongen door getuigschriften van modulaire vaardigheden die internationaal gelden en soms afgeleverd worden door privé-firma's. Parallel hiermee en onder impuls van het “e-learning” ontwikkelt zich de “Education business”. Een rapport van de OESO uit 1998 besloot onomwonden : “de mondialisering - economisch, politiek en cultureel - brengt met zich mee dat het instituut “School”, lokaal ingeplant et verankerd in een bepaalde cultuur en samen met haar de “leerkracht” als achterhaald afgeschreven worden” (OESO 1998). Maar wat zijn de gevolgen voor de lerenden?

Op 10 juni 2009 keurde het Antwerps lokaal overlegplatform basisonderwijs (LOP) een nieuw inschrijvingssysteem goed voor alle Antwerpse basisscholen. Dat gebeurde met een grote meerderheid van de stemmen (80%). Het nieuwe Antwerpse systeem vertoont heel wat gelijkenissen met wat reeds een jaar in voege is in Gent: het geldt voor alle basisscholen van alle netten; er wordt gewerkt met een centrale computer waardoor dubbele inschrijvingen technisch onmogelijk worden; na de decretale voorrangsregels komt er een voorrang waarbij afstand (tussen de woonplaats en de school) een rol speelt; aan de effectieve inschrijvingsperiode gaat een periode vooraf waar de ouders hun kind elektronisch kunnen aanmelden waardoor wachtrijen voor de schoolpoorten normaal tot het verleden zouden moeten behoren. Er is ook een belangrijk verschil met Gent: terwijl in Gent de afstand voor 100% de voorrang bepaalt (na de decretale voorrangsregels), is dat in Antwerpen voor 30% à 100% (te bepalen door de school) en blijft de chronologie dus een rol spelen. Het LOP doet wel een (vrijblijvende) aanbeveling opdat de scholen de afstand voor minstens 70% zouden laten meespelen bij het bepalen van de rangorde. Robert Voorhamme, de Antwerpse schepen van Onderwijs, liet weten dat alle basisscholen van het stedelijk net (op één uitzondering na: de balletschool in de Prinsstraat) die aanbeveling zullen opvolgen. Hieronder publiceren we het persbericht (11 juni 2009) van het Antwerpse LOP (Basisonderwijs) over het nieuwe inschrijvingssysteem in de basischolen van Antwerpen.

In een eerste reactie op de resultaten van PISA 2022 verpreidde Ovds-Aped (Oproep voor een democratische school – Appel pour une école démocratique) onderstaand...

De inspanningen van het onderwijsbeleid om concentratiescholen weg te werken, hebben niets opgeleverd, het Gok-beleid werkt niet. Dat zeggen althans Mieke Van Hecke van het katholieke onderwijs en Raymonda Verdyck van het GO!. Volgens Van Hecke dienen we ons dan ook de vraag te stellen of vechten tegen concentratiescholen überhaupt nog wel zin heeft.

De educatieve systemen van de noordelijke landen hebben lange tijd, en terecht, tot voorbeeld gediend op het vlak van sociale gelijkheid. In de eerste...

Minister Arena wil de procedures om een school te kiezen voor een stukje reguleren.(1) Dit heeft verontwaardigde reacties losgewerkt bij sommige ouderverenigingen.(2) Nochtans maakt hun strijd minder deel uit van de legitieme verdediging van een bedreigd recht, dan van de huiverige bescherming van een klassenprivilege.

Hij is bekend in de vijf continenten. Hij heeft staatshoofden ontmoet en samengewerkt met Helder Camara. Sommige van zijn sociologische studies werden als werkdocumenten gebruikt op het Tweede Vaticaans Concilie. Toch ontvangt François Houtart mij in alle eenvoud en met veel warmte in de lokalen van het Centre Tricontinental te Louvain la Neuve. François Houtart had een parochiepriester kunnen worden. Maar na afloop van zijn seminarie, kwam hij in contact met de JOC (Jeunesse Ouvrière Chrétienne, Franstalige tegenhanger van de KAJ, Katholieke Arbeidersjeugd). Dat drukte een stempel op zijn engagement voor het Zuiden. Dit engagement bracht hem ertoe sociologie te gaan studeren. In Chicago specialiseerde hij zich in de godsdienstsociologie. Zowel door zijn engagement als door zijn onderzoeken reist hij veel, zelfs nu hij al 82 is. Voor dit interview profiteerden we van een adempauze van drie dagen tussen zijn terugkeer uit Congo en zijn vertrek voor zes weken naar Latijns-Amerika! Kortom, een ontmoeting met een “personaliteit”. In alle betekenissen van het woord.

Op 18 november 2023 organiseerden we voor de elfde maal onze tweejaarlijkse “zes uren voor de democratische school”. De deelnemers konden in de voor-...