Onderwijs quasi-markt

In Frankrijk staat de kwestie van de “carte scolaire” de jongste tijd in het middelpunt van het onderwijsdebat. De carte scolaire of schoolkaart is een systeem waarmee, sinds 1963, de leerlingen, in functie van hun woonplaats, aan een bepaalde school worden toegewezen. Er bestaat dus geen vrije schoolkeuze voor de leerlingen (ouders) zoals in België. In tegenstelling tot België liepen (in 1963) en lopen de meeste leerlingen in Frankrijk school in het officieel (door de overheid georganiseerd) onderwijs. Het vrije (katholieke) net is er minoritair. In Frankrijk is het principe van een gemeenschappelijke stam sterker verankerd en in praktijk gebracht (o.a. via het collège unique) dan in België. Frankrijk kent ook een sterke centralistische “republikeinse” traditie, met o.a. een sterke centrale sturing en evaluatie van de leerplannen. Denk bv. aan het centrale examen op het einde van het secundair onderwijs, het baccalaureaat, dat beslist over de toegang tot het hoger onderwijs. In het onderstaande artikel schetsen Bernard Calabuig, onderwijsspecialist van de PCF (Parti Communiste français) en Daniel Rome, nationaal secretaris van het netwerk Ecole, de inzet van het huidig debat rond de carte scolaire in Frankrijk.

Hij is bekend in de vijf continenten. Hij heeft staatshoofden ontmoet en samengewerkt met Helder Camara. Sommige van zijn sociologische studies werden als werkdocumenten gebruikt op het Tweede Vaticaans Concilie. Toch ontvangt François Houtart mij in alle eenvoud en met veel warmte in de lokalen van het Centre Tricontinental te Louvain la Neuve. François Houtart had een parochiepriester kunnen worden. Maar na afloop van zijn seminarie, kwam hij in contact met de JOC (Jeunesse Ouvrière Chrétienne, Franstalige tegenhanger van de KAJ, Katholieke Arbeidersjeugd). Dat drukte een stempel op zijn engagement voor het Zuiden. Dit engagement bracht hem ertoe sociologie te gaan studeren. In Chicago specialiseerde hij zich in de godsdienstsociologie. Zowel door zijn engagement als door zijn onderzoeken reist hij veel, zelfs nu hij al 82 is. Voor dit interview profiteerden we van een adempauze van drie dagen tussen zijn terugkeer uit Congo en zijn vertrek voor zes weken naar Latijns-Amerika! Kortom, een ontmoeting met een “personaliteit”. In alle betekenissen van het woord.

Veel Vlaamse kleuterscholen discrimineren bij de inschrijving van nieuwe leerlingen. Zowel op basis van etnische origine als van sociale klasse. Dat blijkt uit een...

Het vinden van een school loopt soms over een pad vol doornen. Het fundamenteel recht op onderwijs is slechts verzekerd als elk kind op...

Een kwarteeuw geleden vestigde ik me als jonge leerkracht in Brussel. Ik kwam terecht in een Atheneum dat net een fusie had overleefd, met dramatische gevolgen voor het lerarenbestand. Het waren de jaren waarin de besparingswoede van minister Daniel Coens zaliger de teugels vierde met drastische minimumnormen en een doodbloedend VSO als gevolg.

Bij de inschrijvingen in het Nederlandstalig onderwijs in Brussel (de 19 gemeenten van het Brussels Gewest) geldt nu een voorrang van 45% voor leerlingen uit Nederlandstalige gezinnen. Minister van Onderwijs Pascal Smet wil die voorrangsregeling optrekken tot 55% en bovendien de verklaring op eer (van de ouders) vervangen door een controleerbaar bewijs dat de ouder(s) Nederlands kennen. Wat sommigen misschien vanzelfsprekend vinden, roept bij anderen kritische reacties op. Hieronder vindt u de reacties van ACOD-Onderwijs (Regio Brussel) en van Johan Leman, medewerker van het Integratiecentrum “Foyer” en voormalig Commissaris voor de strijd tegen racisme.

  Er is veel discussie over de verlenging van de gemeenschappelijke stam die is voorzien in het Pacte d’excellence. Voor ons de gelegenheid om de...

Het gesjoemel in verband met de wachtlijsten dat in “Koppen” (vrt-tv, 5 september) werd getoond, laat vermoeden hoe het er vroeger aan toe ging bij de inschrijvingen, toen nog geen enkele regelgeving bestond.

Op 8 december 2020 organiseerde HIVA-KUL een (digitale) studiedag "Naar een versterking van het gelijke onderwijskansenbeleid in Vlaanderen". Medewerkers van HIVA-KUL, Ides Nicaise, Emilie...

Centraal in het debat over het inschrijvingsbeleid staat de afweging tussen vrije schoolkeuze en het tegengaan van segregatie. Tijdens de workshop “inschrijvingsbeleid” op de...