Onderwijs quasi-markt

In mei 2009, net vóór de regionale verkiezingen voor o.a. het Vlaams Parlement (juni 2009), leverden de diverse departementen van de Vlaamse Administratie hun bijdrage "voor de aankomende nieuwe Vlaamse regering". Deze documenten bevatten, per beleidsdomein, veel informatief materiaaI, een synthese van de stand van zaken en een aantal aanbevelingen voor het beleid van de volgende Vlaamse regering. Uit het onderdeel "Onderwijs en vorming" publiceren we hieronder het hoofdstuk over het inschrijvingsbeleid in het Vlaams onderwijs. In het licht van de evaluatie van de experimenten (Gent, Antwerpen, Brussel) met een centraal aanmeldingsregister die moeten leiden tot een beslissing van de Vlaamse regering (in het voorjaar van 2011) over een nieuw inschrijvingsbeleid, is voornoemde "bijdrage" een interessant document.

De jongste tijd was er in de media veel aandacht voor de inschrijvingsperikelen in sommige scholen. Vooral de kampeertoestanden aan sommige scholen sprongen in het oog. Soms staan er voor de ene school wachtrijen – fysieke of virtuele bij het elektronisch aanmelden – terwijl minder gegeerde scholen plaatsen over hebben.

Hij is bekend in de vijf continenten. Hij heeft staatshoofden ontmoet en samengewerkt met Helder Camara. Sommige van zijn sociologische studies werden als werkdocumenten gebruikt op het Tweede Vaticaans Concilie. Toch ontvangt François Houtart mij in alle eenvoud en met veel warmte in de lokalen van het Centre Tricontinental te Louvain la Neuve. François Houtart had een parochiepriester kunnen worden. Maar na afloop van zijn seminarie, kwam hij in contact met de JOC (Jeunesse Ouvrière Chrétienne, Franstalige tegenhanger van de KAJ, Katholieke Arbeidersjeugd). Dat drukte een stempel op zijn engagement voor het Zuiden. Dit engagement bracht hem ertoe sociologie te gaan studeren. In Chicago specialiseerde hij zich in de godsdienstsociologie. Zowel door zijn engagement als door zijn onderzoeken reist hij veel, zelfs nu hij al 82 is. Voor dit interview profiteerden we van een adempauze van drie dagen tussen zijn terugkeer uit Congo en zijn vertrek voor zes weken naar Latijns-Amerika! Kortom, een ontmoeting met een “personaliteit”. In alle betekenissen van het woord.

Professor Ides Nicaise en de doctoraatsstudente Emilie Franck (KU Leuven) onderzochten op basis van de PISA-resultaten van 2003 en 2015 de evolutie van de...

De jongste weken bleek pijnlijk duidelijk dat Antwerpen, Brussel, Gent in de nabije toekomst afstevenen op een tekort aan scholen. In de media werd uitvoerig melding gemaakt van duizenden ouders die voor hun kind nog geen school (van hun keuze) hebben gevonden. Tijdens een debat in het Vlaams Parlement op 10 maart verklaarde minister Smet dat tegen september geen enkele leerling zonder school zal achterblijven. Het tekort aan scholen is niet het enige probleem dat moet opgelost worden om alle kinderen een kwaliteitsschool in hun buurt te verzekeren.

Waarom zijn de schoolprestaties bijna nergens zo sterk bepaald door de sociale afkomst als in ons land? Hoe kun je verklaren dat het Vlaams...

In haar weekendeditie (16 juni 2012) publiceert “De Morgen” een katern van 14 bladzijden met cijfers over de 956 Vlaamse secundaire scholen, gegroepeerd per onderwijszone. (1)

Sinds een vijftiental jaar streven de geïndustrialiseerde landen ernaar de opdrachten, de structuren en de programma's van hun onderwijssystemen op één lijn te krijgen. De kennisinhouden, die de dragers zijn van gemeenschappelijke cultuur en toelaten de wereld te begrijpen, moeten stapvoets wijken voor vaardigheden die moeten instaan voor de “inzetbaarheid” en de aanpassingsmogelijkheid van de toekomstige werknemers of verbruikers. De gecentraliseerde opvoedingssystemen, die gezorgd hadden voor de massificatie van de jaren '50 tot '70, worden gaandeweg opgegeven ten gunste van netwerken van autonome instellingen, die van elkaar verschillen en mekaar intens beconcurreren. In het hoger onderwijs of het beroepsonderwijs worden nationale diploma's verdrongen door getuigschriften van modulaire vaardigheden die internationaal gelden en soms afgeleverd worden door privé-firma's. Parallel hiermee en onder impuls van het “e-learning” ontwikkelt zich de “Education business”. Een rapport van de OESO uit 1998 besloot onomwonden : “de mondialisering - economisch, politiek en cultureel - brengt met zich mee dat het instituut “School”, lokaal ingeplant et verankerd in een bepaalde cultuur en samen met haar de “leerkracht” als achterhaald afgeschreven worden” (OESO 1998). Maar wat zijn de gevolgen voor de lerenden?

Tom Naegels heeft groot gelijk in zijn kritiek op die blijkbaar overheersende houding in Vlaanderen om vóór alles te kijken naar wat zogezegd “mislukt” is. Ook het gelijke onderwijskansenbeleid is zogezegd mislukt. Dat was de eerste boodschap vorige dinsdag (8 februari 2011) van Mieke Van Hecke. In de navolgende discussie daarover viel mij op dat alle commentaren in de kranten die stelling zonder enige aarzeling volgden: zwarte scholen waren immers alleen maar zwarter geworden en witte alleen maar witter. Is dat ooit met feiten aangetoond? Heeft iemand daar ooit cijfers voor gegeven?

Veel Vlaamse kleuterscholen discrimineren bij de inschrijving van nieuwe leerlingen. Zowel op basis van etnische origine als van sociale klasse. Dat blijkt uit een...