Onderwijs quasi-markt

In België bestaat er een leerplicht maar het zijn de ouders die verantwoordelijk zijn om een school voor hun kind te vinden. Ovds stelt...

Het debat rond een nieuw inschrijvingsdecreet Binnen de Vlaamse regering en het Vlaams Parlement wordt een nieuw inschrijvingsdecreet voorbereid. Centraal in het debat staat de...

Het onderricht van kinderen is altijd een edel project geweest, gericht op ontplooiing en hogere waarden. Van oudsher was onderwijs een zaak van algemeen nut, of moderner gezegd, het was een onderdeel van de non-profit sector. Hele generaties religieuzen hebben hun leven - gratis - ten dienste gesteld aan de ontplooiing van kinderen. Het was hoe dan ook ondenkbaar dat het opvoeden van kinderen ooit de inzet zou kunnen worden van winstbejag. Aan dat tijdperk lijkt nu stilaan een einde te komen. De school belandt hoe langer hoe meer op het altaar van de winst. Leidende instanties beschouwen het leerproces als een commercieel product en educatie als een business. Het onderwijs dreigt een ‘markt' te worden, met alle gevolgen van dien.

Tom Naegels heeft groot gelijk in zijn kritiek op die blijkbaar overheersende houding in Vlaanderen om vóór alles te kijken naar wat zogezegd “mislukt” is. Ook het gelijke onderwijskansenbeleid is zogezegd mislukt. Dat was de eerste boodschap vorige dinsdag (8 februari 2011) van Mieke Van Hecke. In de navolgende discussie daarover viel mij op dat alle commentaren in de kranten die stelling zonder enige aarzeling volgden: zwarte scholen waren immers alleen maar zwarter geworden en witte alleen maar witter. Is dat ooit met feiten aangetoond? Heeft iemand daar ooit cijfers voor gegeven?

Op 10 juni 2009 keurde het Antwerps lokaal overlegplatform basisonderwijs (LOP) een nieuw inschrijvingssysteem goed voor alle Antwerpse basisscholen. Dat gebeurde met een grote meerderheid van de stemmen (80%). Het nieuwe Antwerpse systeem vertoont heel wat gelijkenissen met wat reeds een jaar in voege is in Gent: het geldt voor alle basisscholen van alle netten; er wordt gewerkt met een centrale computer waardoor dubbele inschrijvingen technisch onmogelijk worden; na de decretale voorrangsregels komt er een voorrang waarbij afstand (tussen de woonplaats en de school) een rol speelt; aan de effectieve inschrijvingsperiode gaat een periode vooraf waar de ouders hun kind elektronisch kunnen aanmelden waardoor wachtrijen voor de schoolpoorten normaal tot het verleden zouden moeten behoren. Er is ook een belangrijk verschil met Gent: terwijl in Gent de afstand voor 100% de voorrang bepaalt (na de decretale voorrangsregels), is dat in Antwerpen voor 30% à 100% (te bepalen door de school) en blijft de chronologie dus een rol spelen. Het LOP doet wel een (vrijblijvende) aanbeveling opdat de scholen de afstand voor minstens 70% zouden laten meespelen bij het bepalen van de rangorde. Robert Voorhamme, de Antwerpse schepen van Onderwijs, liet weten dat alle basisscholen van het stedelijk net (op één uitzondering na: de balletschool in de Prinsstraat) die aanbeveling zullen opvolgen. Hieronder publiceren we het persbericht (11 juni 2009) van het Antwerpse LOP (Basisonderwijs) over het nieuwe inschrijvingssysteem in de basischolen van Antwerpen.

De meeste commentaren naar aanleiding van de publicatie van de resultaten van PISA 2018 slaan op de vergelijking van de gemiddelde scores per land...

Al jaren zet Ovds (Oproep voor een democratische school)  zich in voor sociale gelijkheid in het onderwijs. Daarbij hoort de strijd tegen sociale segregatie...

Sinds in 2022 de nieuwe inschrijvingsregels van kracht werden is het systeem van ‘dubbele contingentering’ afgevoerd en neemt het risico op sociale segregatie opnieuw...

De jongste weken bleek pijnlijk duidelijk dat Antwerpen, Brussel, Gent in de nabije toekomst afstevenen op een tekort aan scholen. In de media werd uitvoerig melding gemaakt van duizenden ouders die voor hun kind nog geen school (van hun keuze) hebben gevonden. Tijdens een debat in het Vlaams Parlement op 10 maart verklaarde minister Smet dat tegen september geen enkele leerling zonder school zal achterblijven. Het tekort aan scholen is niet het enige probleem dat moet opgelost worden om alle kinderen een kwaliteitsschool in hun buurt te verzekeren.

Sinds een vijftiental jaar streven de geïndustrialiseerde landen ernaar de opdrachten, de structuren en de programma's van hun onderwijssystemen op één lijn te krijgen. De kennisinhouden, die de dragers zijn van gemeenschappelijke cultuur en toelaten de wereld te begrijpen, moeten stapvoets wijken voor vaardigheden die moeten instaan voor de “inzetbaarheid” en de aanpassingsmogelijkheid van de toekomstige werknemers of verbruikers. De gecentraliseerde opvoedingssystemen, die gezorgd hadden voor de massificatie van de jaren '50 tot '70, worden gaandeweg opgegeven ten gunste van netwerken van autonome instellingen, die van elkaar verschillen en mekaar intens beconcurreren. In het hoger onderwijs of het beroepsonderwijs worden nationale diploma's verdrongen door getuigschriften van modulaire vaardigheden die internationaal gelden en soms afgeleverd worden door privé-firma's. Parallel hiermee en onder impuls van het “e-learning” ontwikkelt zich de “Education business”. Een rapport van de OESO uit 1998 besloot onomwonden : “de mondialisering - economisch, politiek en cultureel - brengt met zich mee dat het instituut “School”, lokaal ingeplant et verankerd in een bepaalde cultuur en samen met haar de “leerkracht” als achterhaald afgeschreven worden” (OESO 1998). Maar wat zijn de gevolgen voor de lerenden?