Interview met Paul Verhaeghe (professor UGent): “We zijn allemaal neoliberaal”
Tegenwoordig zitten er in bijna elk klas kinderen met ADHD terwijl op de werkvloer steeds meer mensen met een burn-out kampen. Ook de antidepressiva-statistieken vertellen ons dat onze welvaart alles behalve garantie biedt op een gelukkig bestaan. De verklaring hiervoor vindt psychoanalyticus en hoogleraar Paul Verhaeghe (Ugent) bij de fundamenten van onze samenleving. Volgens hem leven we immers binnen een neoliberale meritocratie.
De impact van vroegtijdige schooloriëntatie en segregatie in het onderwijs
PISA is een grootschalig internationaal vergelijkend onderzoek naar de schoolse vaardigheden van 15-jarigen op het vlak van wiskunde, wetenschappen en lezen. Het onderzoek vindt om de drie jaar plaats (2000, 2003, 2006, 2009 …) en wordt georganiseerd door de OESO. Eind 2010 werden de resultaten van PISA 2009 vrij gegeven. Op basis van deze resultaten – die voor iedereen beschikbaar zijn op internet – maakten de professoren Dirk Jacobs en Andrea Rea van het onderzoeksinstituut GERME (ULB) een interessante studie onder de titel “Verspild talent”.
Hieronder publiceren we een ingekorte versie van het laatste hoofdstuk van deze studie met de titel “De impact van vroegtijdige schooloriëntatie en segregatie in het onderwijs”. De tussentitels hebben we zelf aangebracht.
Iedereen bekwaam? Over de kneedbaarheid van talenten
Ovds (Oproep voor een democratische school) is voorstander van een lange gemeenschappelijke basisvorming voor (bijna) alle leerlingen. Tien jaar lang, van 6 tot 16 jaar, zouden (de overgrote meerderheid van) de leerlingen samen blijven om pas nadien een studierichting te kiezen. De basisvorming zou veelzijdig en van hoge kwaliteit moeten zijn. Een combinatie van algemene en polytechnische vorming, met ook méér tijd voor lichamelijke opvoeding, kunst en expressie en handvaardigheden.
Velen vinden deze optie wel lovenswaardig maar niet realistisch. Zij geloven niet dat een lange gemeenschappelijke stam haalbaar is tenzij met een sterke neerwaartse nivellering van het onderwijsniveau. Zij wijzen op de grote niveauverschillen tussen leerlingen op de leeftijd van 12 jaar.
In het dossier "Iedereen bekwaam" (De democratische school, nr. 49, januari 2012) stofferen wij de zienswijze dat de overgrote meerderheid van de jongeren in staat is om een (algemeen vormende en polytechnische) basisopleiding van lange duur met succes te voltooien.
Elk kind telt!
Kinderrechten lijken een verworvenheid bij aanvang van de 21ste eeuw in onze samenleving. Een kleine eeuw na de eerste kinderwetten kunnen we ons nog maar moeilijk voorstellen dat kinderen ook hier ooit moesten werken of geen kansen kregen om naar school te gaan.
Op reis in de Derde Wereld
In de workshop "Op reis in de derde wereld" tijdens de zes uren voor de democratische school op 22 oktober werden 3 reizen voorgesteld.
Van twee ervan vind u hieronder de presentatie die tijdens de workshop werd gebruikt: de studiereis "onderwijs" naar Cuba en de inleefreis naar Gambië.
Democratisch onderwijs kan niet zonder polytechnische vorming
In het tweede punt van zijn 10-puntenprogramma voor de hervorming van het leerplichtonderwijs in België spreekt de Oproep voor een democratische school (Ovds) zich uit voor een “algemene en polytechnische vorming voor alle jongeren”. Waar de doelstelling van “algemene vorming” meestal goed wordt begrepen, zeker door diegenen die onze filosofische visie op het onderwijs kennen – de plaats waar men de bagage verwerft om de wereld te kunnen begrijpen om hem te veranderen – zijn er meer vragen over de precieze betekenis van de “polytechnische vorming” en de motieven die er aan de grondslag van liggen. Temeer daar ons 10-puntenprogramma zich over dit thema beperkt tot de vraag “dat iedereen een initiatie krijgt in de technologieën van de productie en het dagelijkse leven (ICT, gezondheid, elektriciteit, landbouw, industrie …)”
Acties tegen uitsluiting mensen zonder papieren uit het volwassenenonderwijs
Op 27 oktober werd in Brussel, Antwerpen, Leuven, Mechelen, Oostende, Brugge, Kortrijk, Sint-Truiden, Halle, Sint-Niklaas, Ronse ... actie gevoerd tegen het verbod op toegang tot het volwassenenonderwijs voor mensen zonder papieren.
Anne Morelli en Nico Hirtt: verontwaardiging en solidariteit
De tweejaarlijkse "zes uren voor de democratische school" werden zaterdag 22 oktober bijgewoond door 300 (toekomstige) leerkrachten uit het Vlaams en het Franstalig onderwijs. In de voormiddag en namiddag konden de deelnemers kiezen tussen 13 (Nederlandstalige of Franstalige) workshops. 's Middags was er een plenair gedeelte met toespraken van Anne Morelli (auteur, professor ULB) en Nico Hirtt (stichtend lid Ovds).
Weg met ongelijkheid, lang leve de diversiteit?
Diversiteit is ‘in’. We spreken niet meer over democratisering van het onderwijs, en zelfs het refrein van de gelijke onderwijskansen is volgens sommigen afgezaagd. Is diversiteit misschien de nieuwe dekmantel voor een samenleving die ongelijkheid accepteert
“Onderwijs is de sleutel naar gelijke kansen”
In het kader van de Werelddag van Verzet tegen Armoede organiseerde Stop Armoede maandag 17 oktober op de Groenplaats in Antwerpen een actie voor gelijke kansen voor alle jongeren in het onderwijs. Mensen uit het onderwijs en de sociaal-culturele sector voerden samen actie voor een grotere sociale mix in de scholen, meer engagement van leerkrachten en minder zittenblijvers.
Directeur gemeenteschool Duffel pleit voor afschaffing godsdienstlessen
Vijf van de zeven levensbeschouwingen biedt de gemeentelijke basisschool 't Kofschip in Duffel aan. Van de 186 kinderen in de lagere school volgen er...
PISA 2009 De impact van het schoolsysteem op de sociale (on)gelijkheid op school
PISA is een grootschalig internationaal vergelijkend onderzoek naar de schoolse vaardigheden van 15-jarigen op het vlak van wiskunde, wetenschappen en lezen. Het onderzoek vindt om de drie jaar plaats (2000, 2003, 2006, 2009 …) en wordt georganiseerd door de OESO. Eind 2010 werden de resultaten van PISA 2009 vrij gegeven. Op basis van deze resultaten – die voor iedereen beschikbaar zijn op internet – maakten de professoren Dirk Jacobs en Andrea Rea van het onderzoeksinstituut GERME (ULB) een interessante studie onder de titel “Verspild talent”. Men kan dit document van 95 bladzijden downloaden of gratis bestellen bij de Koning Boudewijnstichting www.kbs-frb.be
Hieronder publiceren we een ingekorte en lichtjes bewerkte versie van het eerste hoofdstuk van deze studie dat een overzicht geeft van de algemene resultaten van België in PISA 2009. Aangezien het meest frappante kenmerk voor België – zowel voor het Vlaams als het Franstalig onderwijs – erin bestaat dat hier de kloof tussen zwakke en sterke leerlingen tot de grootste behoort van alle industrielanden en dat het verband tussen schoolse resultaten en de socioeconomische achtergrond van de leerling nergens zo uitgesproken is, is het interessant te onderzoeken welke kenmerken het Vlaams en het Franstalig onderwijs gemeen hebben die hen tot de kampioenen van de sociale ongelijkheid op school maken.
Honderdduizenden Chileense studenten op straat voor beter onderwijs
In Chili protesteren de studenten al maandenlang. Met honderdduizenden trekken ze de straat op, bezetten universiteiten. Ze vechten voor een gezamenlijk doel: voor een betere opleiding, voor een beter Chili.
Een aankomst met hindernissen
Hugo Van Droogenbroeck was mede-oprichter (in 1995) en voorzitter van Ovds (tot 2009). De laatste 20 jaar van zijn schoolloopbaan was hij lector in de lerarenopleiding van de Hogeschool Antwerpen (Artesis). Sinds zijn pensioen werkt hij als vrijwilliger in projecten van lerarenopleidingen en volksontwikkeling in Bangladesh en in Congo. Samen met zijn vrouw Lut werkt hij in de volkswijken van Kinshasa voor de ngo L’étoile du Sud. Hieronder vind je een relaas van zijn eerste weken, half september 2011.