“Losgeld”, protestgedicht over onderwijs van Ruth Lasters

Ruth Lasters neemt ontslag als stadsdichter van Antwerpen. De dichteres schreef samen met haar leerlingen (van de Spectrumschool, Deurne) een kritisch gedicht over onderwijs. Het gedicht werd geweigerd door schepen van Cultuur Nabilla Ait Daoud (N-VA).

Het gedicht “Losgeld” is een protestgedicht om meer aandacht en respect te vragen voor de vakman en de vakvrouw in onze samenleving. “Het klaagt het stigmatiserende van ons onderwijs aan, dat het ASO-label ziet als enige studiesucceslabel.  BSO- en TSO-leerlingen lijden daaronder; dat heb ik aan den lijve kunnen ondervinden in de 20 jaar dat ik lesgeef”, zegt Ruth Lasters.

Losgeld

Olie-, oliedomme staat die leerlingen vanaf twaalf jaar
nog altijd letterlijk met ‘A’ labelt of ‘B’. Welkom in het middelbaar!

Aan Vlaanderen een vraag: wanneer ligt de maatschappij volledig plat?
Is dat wanneer de notarissen en de senators staken? Of als de loodgieters,
de bakkers en de havenarbeiders niet opdagen?

Ah, inderdaad! Het land ligt op zijn gat als de dakwerkers nakateren,
als alle winkeliers hun schup afkuisen, als de onthaalmoeders
de luiers zelf aandoen, als koks hun kat sturen naar Nam Fong,
Mister Spaghetti en naar alle internaten.

En wie is nu het slimst, iemand die weet waar de Aconcagua ligt
(vraag uit De slimste mens ter wereld) of wie het hele stroomschema kan tekenen
en uitvoeren voor een schoolkeuken, het Sportpaleis, Wetstraatvergaderzalen?
Iemand die weet hoeveel een flamingo weegt of iemand die een tillift kan bedienen
zonder dat de bomma valt op koude tegels voor het licht uitgaat?

Wij moesten maar eens over A- en B-ministers praten. Dan zouden ze
misschien verstaan hoe het aanvoelt. Alsof wij tweede keus zijn,
alsof een stiel leren slechts een plan B kan zijn
voor als de A-richting iemand niet ligt, niet gaat.

Straks vraagt gij, Vlaanderen, nog losgeld voor het woord ‘intelligent’
dat gij al eeuwenlang gegijzeld houdt, alleen voor quizzers reserveert,
voor dokters, architecten, wetenschappers, voor mevrouw Michiels en advocaten.

Terwijl wij, trappenmakers, de hellingsgraad berekenen, de ideale afstand tussen treden. Kunt gij dat, Vlaanderen? En weet gij alles, zoals wij, mecaniciens, over de juiste spanningskracht op bouten van de nokkenas of hoe de distributieriem vervangen dient
voor een perfecte kleptiming?

Zolang gij, Vlaanderen, niet ook de vakman slim noemt
in kranten, spelprogramma’s en journaals,
zijt gij de A’s in uw naam VlAAnderen niet waard.

Ruth Lasters, geschreven in samenwerking met Kelvin Kamau, Miguel Angel, Charlotte Sibaers, Amber Serresen, Nyano Van Mechelen en Inne Michiels van de Spectrumschool in Deurne.

Ruth Lasters (°1979) is leerkracht middelbaar onderwijs en schrijver. Haar roman “Poolijs” kreeg de Vlaamse debuutprijs; daarna verschenen “Feestelijk zweet”, “Vlaggenbrief” en “Vin”. Ze publiceerde ook verschillende dichtbundels, onder meer “Vouwplannen” en “Lichtmeters”, waarvoor ze de Herman de Coninckprijs kreeg in 2016.  Eerder dit jaar won ze de eerste prijs in de Gedichtenwedstrijd met het gedicht “Abrikozen“.

Hier kan je een poster met het gedicht downloaden

In “De democratische school” en op deze website kun je ook lezen:

Vraaggesprek (23 november) met Ruth Lasters over “Losgeld” (door Jeroen Permentier)

Interview over onderwijspraktijk met Ruth Lasters door Peter De Koning “We hebben meer zelfmildheid nodig”

Bespreking van de roman “Vin” van Ruth Lasters