Bewegen is niet alleen goed voor je lichaam, maar blijkbaar ook voor je geest. Als je dagelijks dertig minuten beweegt, werk je aan je geestelijke gezondheid en verminder je het risico op dementie en depressie. Volgens recent onderzoek word je er zelfs slimmer door. Een halfuur flink wandelen of fietsen volstaat. Net als intens tuinieren.
Gedurende miljoenen jaren waren wij jagers en plukkers. We bewogen praktisch de hele dag. Onze genen zijn geprogrammeerd om voedsel te verzamelen, te jagen en te vissen, en onze hersenen zijn ontwikkeld voor het aansturen van ons bijna continue bewegen. Lichaam en geest zijn dus één. Enkel door veel te bewegen, leren we helderder denken, verminderen we stress en leven we langer en gelukkiger. Hippocrates wist al dat mensen met een slecht humeur gebaat waren met een fikse wandeling.
Pas de laatste decennia zijn we beginnen ophouden regelmatig te bewegen. We worden nu geteisterd door een pandemie van lichamelijke inactiviteit. Wereldwijd zijn we gaan zitten. Dat heeft niet alleen ingrijpende gevolgen voor ons lichamelijk welbevinden, maar ook voor de toestand van onze hersenen. Onze stofwisseling heeft elke dag nood aan een half – uur flink bewegen. Pas dan blijf je in conditie en blijven je cognitieve functies op peil.
Sinds kort weten we ook waarom dat zo is. Door te bewegen ontstaat een betere doorbloeding: het hart pompt het bloed gezwinder door het brein. Daar komt bij bepaalde stoffen in de hersens positief reageren op bewegen. De spieren ontwikkelen ook een enzym die het lichaam zuivert van een schadelijke stof die gevormd wordt tijdens stresssituaties. Activiteiten zoals fietsen of hardlopen zetten de zuiverende werking van onze spieren in gang, waardoor die organen een soortgelijke functie krijgen als onze lever en onze nieren.
Moeten we dan intensief bewegen? Nee, een halfuur matig intensief bewegen, zoals traplopen, fietsen, intens tuinieren of een stevige boswandeling volstaat. Wie vanuit totale inactiviteit een half uur per dag begint te bewegen, ziet dat meteen vertaald in winst in zijn cognitieve functies, meer bepaald in de uitvoerende functies. Dagelijkse een rondje hardlopen werkt blijkbaar als zelfmedicatie tegen concentratiestoornissen. Het is zelfs een goed idee om kinderen eerst flink te laten bewegen voor ze aan de les beginnen.
Als je een kind tien minuten laat fietsen en vervolgens zijn aandachtcapaciteit meet, merk je meteen verbetering. Uiteraard is ook denksport goed voor het metabolisme van je brein. Maar de ideale combinatie is zowel fysieke als cognitieve inspanning.
Het gaat niet alleen over concentratie, maar ook over welbevinden. Chronische stress vormt een van de grootste risicofactoren op depressie of burn-out omdat het nefast is voor onze hersenen. Dagelijks voldoende bewegen kan op dat vlak veel helpen voorkomen. Het is natuurlijk nog beter die permanente stress te vermijden. Een regelmatig en sociaal leven is in deze natuurlijk ook een belangrijke factor. Emotionele instabiliteit verhoogt de kans op stress en mentale problemen. Een ordelijk leven verlaagt het dan weer, net als fysieke en sociale activiteiten en het behoren tot een sociaal netwerk.
