Selectie en hierarchisering

'Scholen moeten worden doorgelicht op de bewuste en onbewuste discriminatie in hun pedagogisch project en hun schoolreglement.' Dat zegt Ides Nicaise, verbonden aan het Hoger Instituut van de Arbeid van de K.U. Leuven en medeauteur van De school van de ongelijkheid.

Het onderwijs is potentieel de krachtigste hefboom voor de sociale participatie van achtergestelde groepen. Tegelijk is het in zijn huidige organisatie de instelling bij uitstek die bijdraagt tot de reproductie van sociale ongelijkheden van generatie op generatie.

Enkele Luikse leerkrachten organiseerden in het voorjaar van 2007 een ongewone ontmoeting tussen twee klassen. De ene klas bestond enkel uit meisjes van 6 ASO van het atheneum van Soumagne. De andere telde enkel jongens van het 7de jaar beroepsonderwijs van de katholieke school St. Laurent in Fléron. De ene groep leerlingen volgde zedenleer en de andere katholieke godsdienst.

Minister Arena wil de procedures om een school te kiezen voor een stukje reguleren.(1) Dit heeft verontwaardigde reacties losgewerkt bij sommige ouderverenigingen.(2) Nochtans maakt hun strijd minder deel uit van de legitieme verdediging van een bedreigd recht, dan van de huiverige bescherming van een klassenprivilege.

Eind oktober 2006 verscheen bij Academia Press het boek “Onderwijs onderweg in de immigratiesamenleving”. Het is een collectief werk dat de bijdragen bevat van diverse academici op het colloquium dat in 2005 door de Stichting Gerrit Kreveld in Gent werd georganiseerd. Hieronder volgt een korte voorstelling van dit boek door de Stichting.

In Frankrijk staat de kwestie van de “carte scolaire” de jongste tijd in het middelpunt van het onderwijsdebat. De carte scolaire of schoolkaart is een systeem waarmee, sinds 1963, de leerlingen, in functie van hun woonplaats, aan een bepaalde school worden toegewezen. Er bestaat dus geen vrije schoolkeuze voor de leerlingen (ouders) zoals in België. In tegenstelling tot België liepen (in 1963) en lopen de meeste leerlingen in Frankrijk school in het officieel (door de overheid georganiseerd) onderwijs. Het vrije (katholieke) net is er minoritair. In Frankrijk is het principe van een gemeenschappelijke stam sterker verankerd en in praktijk gebracht (o.a. via het collège unique) dan in België. Frankrijk kent ook een sterke centralistische “republikeinse” traditie, met o.a. een sterke centrale sturing en evaluatie van de leerplannen. Denk bv. aan het centrale examen op het einde van het secundair onderwijs, het baccalaureaat, dat beslist over de toegang tot het hoger onderwijs. In het onderstaande artikel schetsen Bernard Calabuig, onderwijsspecialist van de PCF (Parti Communiste français) en Daniel Rome, nationaal secretaris van het netwerk Ecole, de inzet van het huidig debat rond de carte scolaire in Frankrijk.

Sociale ongelijkheid in het onderwijs... De cijfers Het HIVA heeft reeds een lange traditie in het bestuderen van sociale ongelijkheid in het onderwijs. Recente gegevens...

Eind 2004 werden de resultaten bekend gemaakt van PISA 2003 (Program for International Student Assessment), een vergelijkend onderzoek dat in 2003 bij 15-jarige leerlingen uit 48 landen werd uitgevoerd onder de auspiciën van de OESO. Wat bij het bredere publiek (van leerkrachten) van het PISA-onderzoek bekend is, beperkt zich meestal tot de vergelijking van de gemiddelde scores voor wiskunde of leesvaardigheid tussen verschillende landen of regio's. Zo weet men dat de jonge Vlamingen “kampioenen” in wiskunde zijn, terwijl de gemiddelde resultaten van de leerlingen van het Franstalig onderwijs tot de slechtste van de OESO behoren. Van de vele informatie die het PISA-onderzoek oplevert, zijn deze gemiddelde scores nochtans de minst betrouwbare als men wil vergelijken. Wie de moeite doet om in de gigantische gegevensbestanden van PISA te graven, vindt er heel wat andere informatie van onschatbare waarde. Met dit artikel starten we een reeks studies die gebaseerd zijn op de statistische verwerking en op exclusieve analyses van PISA 2003. In dit eerste artikel stellen we over de sociale ongelijkheid in het Belgisch onderwijs enkele onuitgegeven cijfers voor, die gebaseerd zijn op de economisch-sociale-culturele indicator “ESCS”.

In 2000 hebben onderzoekers in opdracht van de OESO vele tienduizenden leerlingen (15-jarigen) in een dertigtal landen getest op vaardigheden inzake lezen, wiskunde en...

Het imago van de Duitse scholier is allerbelabberdst. De Jip en Janneke-taal van de sensatiekrant Bild Zeitung is vaak al te hoog gegrepen voor...