Ik ben An en geef les op het Stedelijk Lyceum Offerande in Antwerpen. Dit is een OKAN-school (Onthaalklas anderstalige nieuwkomers). Jongeren van 12 tot 18 krijgen bij ons een taalbad en worden voorbereid op het regulier onderwijs. Ik geef er Nederlands en ik ben ook trajectbegeleider en vervolgschoolcoach.
School gaat in lockdown
Op vrijdag 13 maart stond er een pedagogische studiedag op de agenda. Die is natuurlijk niet doorgegaan wegens de nakende lockdown. We hebben die dag gebruikt om allerlei voorbereidende taken te verrichten. Er werd een brief voor de leerlingen en hun ouders gemaakt. In onze communicatie gebruiken we altijd veel pictogrammen, maar die waren nu toch een beetje anders. De regels rond corona werden heel duidelijk uitgelegd. In de weken daarna hebben we brieven gebruikt die door het integratiecentrum Atlas waren vertaald.
De leerkrachten wiskunde maakten per niveau een eerste (van de vele) bundel klaar. De leerkrachten Nederlands deden dit ook.
Terwijl het kopieerapparaat zware overuren aan het draaien was, telefoneerden de klastitularissen naar de leerlingen. Elke klas kwam op een verschillend uur naar school om de mappen en leerboeken mee te nemen. Ook werd nog eens gecheckt of iedereen nog hetzelfde telefoonnummer had en op hetzelfde adres woonde.
Lesbundels en laptops verdelen
Elke klas had een andere routine gedurende de quarantaine. Sommige leerkrachten gingen elke week langs hun leerlingen om bundels met opdrachten af te geven. Tot in de asielcentra van Kapellen en Broechem werden de bundels gebracht. Andere leerkrachten werkten met de live-lessen en onlineopdrachten en nog anderen met een combinatie van de twee. De manier van lesgeven was aangepast aan de klas. In een klasgroep van andersalfabeten geef je immers anders les dan bij jongeren die gaan doorstromen naar een aso- of tso-studierichting.
Mijn collega en ik gingen langs bij onze leerlingen met een vragenlijst. De vragen gingen over Pasen, met wie woon je allemaal in het appartement, krijg je teveel of te weinig opdrachten en natuurlijk het belangrijkste: heb je een goede laptop en internetverbinding. De coördinator van onze school had heel veel laptops te pakken gekregen. De leerkrachten verdeelden die over de leerlingen die er geen hadden. Ook hadden we codes gekregen om internet tot bij onze leerlingen te krijgen.
Een confronterende inkijk
Mijn klas was in drie groepen verdeeld. Hierdoor konden we tijdens de live-lessen met webcams werken. Dat gaf wel een confronterende inkijk in het privéleven van de leerlingen. Wat heel hard opviel was dat onze leerlingen op hun broertjes en zusjes moesten letten. Dit zorgde ervoor dat ze ’s nachts hun huiswerk maakten. Dan was het stil in huis. Andere leerlingen deden niets, ze waren even verlamd of hadden heel veel andere taken.
Er waren ook leerlingen die tijden de quarantaine helemaal niet buiten kwamen. Ze waren bang van corona, maar ook van de politie en de boetes.
De leerlingen kregen in het weekend een weekschema met alle taken op. Maar daarnaast werden ze bijna dagelijks gebeld of geappt. Die belletjes en berichtjes gingen over hun schoolwerk, maar zeker ook over hoe ze zich voelden. Wat we als leerkracht voor hen konden doen.
Voor sommige leerlingen was de quarantaine ook het moment om hun ouders financieel te helpen door te gaan werken. Er is nu een leerling van mij in Zuid-Frankrijk waar ze nectarine, perziken en abrikozen plukt. Ze werkt 10 tot 12 uur per dag, behalve op zaterdag, dan moet ze ‘maar’ 7 uur werken. Ook in andere klassen zijn er leerlingen die nu hard aan het werk zijn. Hierdoor kunnen we ons schooljaar niet in schoonheid eindigen. Dit jaar zullen er geen klasfoto’s zijn met alle leerlingen. Dat lijkt een detail, maar voor de leerlingen is het een mooie herinnering aan hun jaar bij ons.
Mijn collega’s en ik hebben heel hard gewerkt. Onze school is een hele warme school, onze leerlingen zijn heel belangrijk voor ons. Soms zorgde deze uitzonderlijke situatie dat de grens tussen werk en privé enorm vervaagde. Stel je voor: mijn puberdochter moest tegen mij zeggen dat ik mijn gsm opzij moest leggen en dat ik niet meer mocht whatsappen.
Les in theater Arenberg
Vanaf 15 mei was er een beperkte vorm van contactlessen. Per klas werden er 4 leerlingen gekozen die in de meest precaire thuissituatie zaten. Het kiezen van die 4 was enorm moeilijk aangezien al onze leerlingen wel op één of ander manier in een precaire situatie zitten. Zij kregen twee keer per week contactlessen. Vanaf begin juni mochten alle leerlingen komen. Omdat we veel leerlingen hebben op een kleine oppervlakte, konden de leerlingen maar twee keer per week naar school komen. We hebben dan gezocht naar alternatieve lesplaatsen. Zo heb ik drie weken lesgegeven in theater Arenberg. Super dat we die kans hebben gekregen.
Zomerscholen
Elk jaar helpen wij onze leerlingen met het invullen van hun tijd tijdens de zomervakantie. Voor de oudere leerlingen zijn er activiteiten georganiseerd door het Antwerpse integratiecentrum Atlas. Voor de jongere leerlingen is er zomerklap. We werken ook samen met sportclubs en jeugdbewegingen. Door de uitzonderlijke situatie is het aanbod heel summier. Onze leerlingen zouden hierdoor twee maanden weinig of niet in contact komen met Nederlands en andere jongeren. Voor de leerlingen die doorstromen naar het regulier onderwijs is dit een kleine ramp. We waren ongerust dat hun niveau van het Nederlands aan het einde van de vakantie te laag zou zijn en besloten om een projectaanvraag in te dienen bij het departement Onderwijs om een zomerschool in te richten.
Onze school is één van de vier OKAN-scholen van het Stedelijk Onderwijs Antwerpen. De laatste twee weken van augustus vindt bij ons in de Offerandestraat de zomerschool voor OKAN-leerlingen plaats. De eerste week bestaat uit opfrissingslessen in de voormiddag: NT2 (Nederlands tweede taal) en wiskunde. In de namiddag werken we samen met externen. De leerlingen kunnen gaan koken, sporten, werken in een bloemenbos en er staan nog andere activiteiten op het programma. De lessen NT2 worden functioneel gegeven. We zitten niet zomaar in de klas de onregelmatige werkwoorden te oefenen. We werken rond een interessant thema waarin we de verschillende vaardigheden aan bod laten komen.
We vinden het heel belangrijk dat de zomerschool een combinatie is van lessen met een leuke context en activiteiten. Door ons uitgebreid netwerk was dat gemakkelijk te organiseren. We hebben een medewerker van het jeugdwerk KRAS op onze school. Die zal mee de sport- en spelactiviteiten organiseren. Via een collega hebben we connecties bij een bloemenbos en een wijkrestaurant waar er samen gekookt kan worden. De tweede week is het aanbod meer gericht op de doorstroming naar het regulier onderwijs. We werken samen met de doorstroomscholen. De leerlingen zullen kennismaken met de school waar ze in september gaan starten en op sommige scholen gaan ze ook echt les krijgen. Maar ook op onze school zijn er nog lessen en activiteiten.
De leerlingen die doorstromen naar aso of tso gaan we ook inschrijven in de Summer Academy. Deze zomerschool duurt ook twee weken en start begin augustus. Hier gaan de leerlingen wetenschappen, wiskunde en Frans krijgen. Het wordt een drukke vakantie voor onze leerlingen en leerkrachten.
An De Bruyne
Lees ook: Zomerscholen: een duw in de rug
