Kritische steun voor het decreet “sociale mix”

Facebooktwittermail

Een collectief van ondertekenaars, leden van het Platform voor de strijd tegen de mislukkingen op school (Plateforme de lutte contre l’échec scolaire) en van het collectief Een school voor allen (Une école pour tous) schreven op 29 oktober 2008 een vrije tribune (Le Soir) om het decreet “sociale mix” van minister Dupont kritisch te ondersteunen tegen de belagers uit liberale en elitaire hoek . Zij vragen een snelle oplossing voor het probleem van de meervoudige inschrijvingen en de garantie dat alle leerlingen een plaats vinden vóór de verkiezingen (van 7 juni 2009).

“Wij maken ons ernstig zorgen. Een jaar na het decreet “Inschrijvingen” (Inscriptions) doet nu het decreet “Sociale mix” (Mixité sociale) veel stof opwaaien. De teloorgang van het eerstgenoemde decreet werd veroorzaakt door de belangstelling van de media voor de rijen wachtende ouders voor de schoolpoorten. Met het nieuwe decreet zou op korte termijn hetzelfde kunnen gebeuren. Vooral ook wegens de naderende verkiezingsperiode, die bij uitstek geschikt is om partijen met ontevreden kiezers onder druk te zetten. Wij wensen niet dat dit decreet, hoe onvolmaakt het ook moge zijn, hetzelfde overkomt als het voorgaande. Vandaar dat wij de meest frequente kritieken willen ontzenuwen en de Minister willen voorstellen om onverwijld in te grijpen, voor het vuur zich uitbreidt.

“Het decreet is een aanslag op de vrije keuze” , wordt vaak gezegd. Dat is niet zo. Integendeel. Gezinnen die minder vooruitziend zijn of voorheen om diverse redenen werden afgewezen, krijgen eindelijk de gelegenheid om hun vrije keuze effectief te verwezenlijken. Wanneer een wettelijk verkregen vrijheid voor de ene alleen in theorie bestaat, terwijl de andere er echt gebruik van maakt, is geen sprake meer van vrijheid maar van een voorrecht. Het decreet “sociale mix” is een aanslag op privileges, niet op een vrijheid. Als iedereen een verondersteld zeldzaam goed tracht te bemachtigen, kan gerechtigheid slechts geschieden door iedereen dezelfde kansen te bieden om dat goed te verkrijgen. Tenzij men het rechtvaardig vindt dat alleen degene die het hoogste bod doet of van betere afkomst is recht op zogenaamd excellent onderwijs krijgt…

“Men kan de toekomst van een kind niet aan het toeval overlaten”. Als scholen meer aanvragen krijgen dan er plaatsen zijn, schrijft het decreet criteria voor (waaronder een relatieve voorrang voor leerlingen uit minder begunstigde lagere scholen) en doet het zo nodig beroep op loting tussen kandidaten die op grond van de criteria een gelijke score behalen. Is dat onrechtvaardig? Nee, want een loting garandeert minder willekeur dan enig andere criterium. (…)

“Kinderen die niet op hun plaats zijn zullen ongelukkig zijn” . Over welke kinderen spreken degenen die dit zeggen? Over kinderen uit beschermde milieus, die verplicht worden naar de school te gaan van hun tweede keuze (maar nog altijd met een goede reputatie)? Over middelmatig begaafde kinderen die door hun (zo roekeloze!) ouders in een zogenaamd veeleisende school worden ingeschreven? Of over kinderen uit sociaal benadeelde families, die (hoe durven ze ?!) hun kinderen willen vooruit helpen door ze naar een school “van de rijken” te sturen? Van deze drie kinderen lopen de laatste twee het meeste gevaar. Maar hun ouders klagen niet over het decreet “sociale mix”. De verdedigers van het principe van keuzevrijheid zouden consequent moeten zijn en deze families de vrijheid laten om te kiezen. Hun bezorgdheid voor het belang van de kinderen zou hen dan ook moeten aanzetten om achter hun schoolleiding te staan, wanneer die de steun aan deze kinderen prioritair stelt. (….)

“Het systeem veroorzaakt onrust onder de scholen”. De scholen zullen, wegens massale meervoudige inschrijvingen en bij gebrek aan een geloofwaardig systeem om dat probleem te beheren, hun reële effectieven pas kennen bij de aanvang van het nieuwe schooljaar. Tal van gezinnen die meerdere plaatsen bekomen hebben, zullen immers aan hun tweede keuzeschool niet doorgeven dat hun plaats vrij komt. (…).

Wij denken dan ook dat men niet moet wachten op volgend schooljaar om dat probleem aan te pakken. Vóór de regionale verkiezingen moet ieder kind ingeschreven zijn, in één enkele school. De Minister moet van dit dossier een prioriteit maken, een doeltreffende techniek bedenken om alle gegevens te verzamelen, en nu al, voor de volgende jaren, een collectief verwerkingssysteem van de voorkeursbehandelingen op poten zetten. Anders vrezen wij dat het decreet de verkiezingsschok niet zal overleven. Terwijl het, ook al is het geen toverformule om de sociale segregatie en de ongelijke resultaten op te lossen, een sterk signaal geeft en een belangrijke bijdrage levert aan een beleid van gelijke kansen. Geachte Minister, neem niet het risico dat een stap terug moet gezet worden”.

Ondertekenaars:

Prosper Boulangé, secretais-generaal van CSC-Enseignement (ACV-onderwijs); Vincent Carette, professor pedagogische wetenschappen, ULB ; Pascal Chardome, voorzitter CGSP-enseignement (ACOD-onderwijs); Jean-Pierre Coenen, voorzitter Ligue des droits de l’enfant ; Bernard Delvaux, onderzoeker UCL (Girsef); Didier de Laveleye, directeur van Mrax; Bernard de Vos, délégué général aux Droits de l’enfant ; Vincent Dupriez, professor UCL (Girsef); Nadia El Mostafa, coördinator van de Dienst “Simplement une école”; Benoît Galand, UCL; Thierry Jacques, voorzitter MOC (ACW); Jean-Pierre Kerckhofs, voorzitter Aped (Appel pour une école démocratique); Joan Lismont, voorzitter SEL-SETca; Véronique Marissal, coördinator van la Coordination des écoles de devoirs de Bruxelles ASBL; Chantal Massaer, directrice Infor Jeunes; Catherine Stercq, voorzitter Lire et écrire ; Annaïg Tounquet, directeur departement onderzoek van la Ligue des familles (Gezinsbond); Rudy Wattiez, secretaris-generaal “Changements pour l’égalité”, mouvement sociopédagogique (CGé).