Pedagogie

Het onderwijs moet jongeren helpen socialiseren (leren functioneren in de samenleving) maar moet de jongeren niet laten wennen aan de fundamentele onrechtvaardigheden. Het onderwijs kan bijdragen tot de persoonlijke ontplooiing maar moet vooral ook een hefboom zijn voor sociale emancipatie. Het bovenstaande onderschrijf ik ten volle, schrijft Ludo Merckx, onderwijzer van "De Buurt", een ervaringsgerichte lagere school in Gent.

Vandaag terug naar school, het begin van wat op vele vlakken een hete herfst zal worden. Ook voor Pascal Smet, de nieuwe minister van Onderwijs (SP.A). JAN MASSCHELEIN en zeven andere pedagogen hopen dat het uiterst competitieve en outputgerichte beleid van voorganger Frank Vandenbroucke bijgestuurd wordt.

In het verkiezingsprogramma van Groen! (Vlaamse verkiezingen, 7 juni 2009) wordt veel aandacht besteed aan onderwijs. Een van de blikvangers is het pleidooi voor de "onthaaste basisschool". Groen! stelt voor om in de volgende legislatuur in elke provincie minstens 2 proefprojecten "onthaaste school" op te richten.

Op 4 februari 2009 organiseerden Masereelfonds, Boco en Ovds een studienamiddag rond het boek van Ides Nicaise "Gelijke kansen op school: het kan". In één van de zes werkgroepen konden de deelnemers kennis maken met ervaringen van de "Brede School". Achtereenvolgens brachten Tony Schildermans (Europaschool, Genk) en Jo Dreezen (Het Sluizeken, Gent) een korte historiek en een overzicht van de activiteiten in hun scholen.

Sinds april dit jaar voert ‘Groen!’ het zogenaamde “horizondebat”. De bedoeling ervan is “de politieke inhoud - het programma van ‘Groen!’ - op te poetsen en terug volledig actueel te maken”. Het debat richt zich niet alleen naar de leden van ‘Groen!’ . “Iedereen die zin heeft, is van harte welkom om mee te discussiëren” zo zegt Annalisa Gadaleta, medewerkster van Mieke Vogels. In dat “Horizontendebat” is ook plaats voor onderwijs. Het voorstel van de onthaaste school, dat medio september door ‘Groen!’ werd gelanceerd, heeft zijn ontstaan gevonden in de werkgroep Gezin & Zorg.

Om een ontspannen sfeer te creëren, ontvangt Dominique Byl de deelnemers aan de workshop rond het aanleren van vreemde talen (tijdens de "zes uren voor de democratische school" op 20 oktober) met muziek. Na een korte presentatie stelt ze het idee van de “veelzijdige intelligentieprofielen” van Howard Gardner voor. Daarop worden tafels en stoelen opzij geschoven om plaats te ruimen om te kunnen bewegen en met elkaar te communiceren.

Het onderwerp leek dood en begraven. Na de gekte van de jaren 1997-2000 was de “numerieke competenties”–hersenspoeling ietwat geluwd. Maar daar gaan we weer....

Begin september verscheen "Niet opnieuw. Jongeren ontmoeten de laatste overlevenden van de kampen". Het boek is geschreven door laatstejaarsstudenten van het Sint-Aloysiuscollege in Menen. Het is een verslag van de ontmoetingen die ze hadden met de laatste overlevenden van de concentratiekampen. Jongeren van nu, die op het punt staan hogere studies aan te vangen, ontmoeten mensen die, toen zij 18 jaar waren, weggevoerd werden naar de kampen. Een ontmoeting tussen twee generaties: die van 1940 en die van vandaag. Het resultaat is een jong ‘ Niet opnieuw' dat tegenover fascisme en racisme vrede, vriendschap en solidariteit plaatst.

Uit ongerustheid over de huidige situatie waarbij Vlamingen en Walen tegen elkaar opgezet worden, zoek ik binnen het onderwijs naar toenadering en contact. Wie van ons heeft er baat bij een splitsing? Niemand. Na een bijeenkomst in Gent over de politieke crisis in België vond ik het nuttig om een initiatief toe te lichten uit het eigen werkveld. Ik zie het als één van de mogelijkheden om de publieke opinie terug op het spoor van begrip en solidariteit tussen de gemeenschappen te brengen.

In een interview in "De Tijd" (1 september 2007) met Mieke Van Hecke, directeur-generaal van het katholiek onderwijs en met Urbain Lavigne, afgevaardigd bestuurder...